21 Temmuz 2009 Salı

Muhabbet Kuşlarında Üretim Sırasında Karşılaşılan Problemler ve Üretimin Püf Noktaları

Muhabbet Kuşu Üretimi

A. Giriş

Muhabbet kuşlarından yavru almak sanıldığı kadar zor değildir. Üretimi zorlaştıran ve kolaylaştıran en önemli faktör kuşlarınızın karakteridir. Bazı çiftler en kötü bakımla sorunsuz bir şekilde yavrulayıp, yavru büyütürken bazı çiftler en iyi bakım ve şartlarda anlaşmalarına rağmen bu çiftlerden yavru almak mümkün olmamaktadır. Üretimde şans faktörü de unutulmamalıdır. Herşey yolunda gitse bile son aşama olan yavrunun bağımsızlığını kazanmasında sorun çıkabilir. Yem kırmayı bir türlü öğrenemeyen yavrular 2. ayını doldurmadan ölebilir.Muhabbet Kuşu Üretimi



100 çift muhabbet kuşu olan bir üretici düşünün.Bu üretici damızlık olarak kendine seçtiği çok güzel bir dişi yavruyu 1 yaşına kadar özenle yetiştiriyor. Daha sonra yetişkin olan kuşu salmada anlaştığı bir erkek kuşla üretim kafesinde eşe atıyor fakat dişi yumurtlamıyor. Üretici bir süre sonra bu kuşu farklı bir kuşla eşe atmayı deniyor fakat bu sefer de yumurtalar boş çıkıyor. 3. denemesinde ise erkek yumurtaları kırıyor. Kuş 2 yaşına geldiğinde hala yavru alamayan üretici bu kuşu elinden çıkarabilir veya elinde tutup denemeye devam edebilir. Üretimde başarılı olmak için unutulmaması gereken 3. unsur ise sabırlı olmaktır.Muhabbet Kuşu Üretimi


Üretim Sırasında Karşılaşılan Problemler

Muhabbet kuşlarının üretimi sırasında sayısız sorunla karşılaşabilirsiniz. Bu sorunlar bazen dayanılmaz hale gelebilir, sinirsel olarak çok fazla yıpranmanıza sebep olabilir. Bu sorunlarla karşılaştığınızda bazen en iyi çözümün yuvalığı çıkarmak olduğunu düşünürsünüz.Muhabbet Kuşu Üretimi

B. Üretime Başlarken Karşılaşılan Problemler

1. Eş beğenmeme: Tek bakılan bir muhabbet kuşuna eş alırken bu makaledeki eş/çift seçimi veya tanıştırma nasıl yapılmalıdır ? bölümünü okumalısınız. Eğer kuşunuz eşini kendi seçmediyse eve yeni gelen arkadaşıyla anlaşmaları çok uzun bir zaman alabilir veya hiç bir zaman birbirlerine ilgi duymayabilirler. Bu aşamada kuşların sahibinin fazlasıyla sabırlı olması gerekir. Eğer bir araya getirdiğinizde kavga etmiyorlarsa onlara eş olabilmeleri için 2-3 ay süre tanımalısınız. Hala anlaşmıyorlarsa eş değiştirmeye gidilebilir.Muhabbet Kuşu Üretimi


2. Eşlerin anlaştıkları halde çiftleşmemesi: Yapılması gereken ilk şey bakım koşullarının ve kuşlarınızın fiziksel durumlarının gözden geçirilmesidir. Örneğin çiftlerden biri tüy dökümü döneminde olabilir. Tüy dökümünde olan bir muhabbet kuşu fiziksel olarak yorgun ve yıpranmış olduğu için muhabbet kuşunun çiftleşme isteği duymaması çok normaldir. Genelde erkek muhabbet kuşları her zaman çiftleşmek isterler ama dişi muhabbet kuşları belirli dönemlerde hazır olurlar. Dişi muhabbet kuşlarında cere rengi kuşun üremeye elverişli olup olmadığı konusunda bizlere bilgi verir. Cere rengi kahverengi ise üremeye elverişli, açık mavi/beyaz ise üremeye elverişli olmadığı şeklinde yorumlayabiliriz ama bu %100 güvenilir bir tespit değildir. Dişi muhabbet kuşu cere rengi beyaz olduğu durumda bile yumurtlayabilir.
Kuşların çiftleşmemesi onların bakım koşullardan da kaynaklanabilir. Örneğin dişi muhabbet kuşu yuvalığın içinin karanlık olmasını ister. Eğer yuvalığın girişi güneşe bakıyo ve içeri ışık giriyorsa dişi muhabbet kuşu yuvalığa girmeyi ve çiftleşmeyi istemeyebilir. Hiç uçurulmayan ve aşırı derecede kilolu muhabbet kuşları da çiftleşme konusunda isteksiz davranırlar.Muhabbet Kuşu Üretimi


3. Dişi muhabbet kuşunun yumurtlamaması: Bazen dişi ve erkek muhabbet kuşları çiftleştikleri halde ve dişi vaktinin çoğunu yuvalıkta geçirdiği halde dişi muhabbet kuşu yumurtlamayabilir. Bu durum kuşun yaşı veya sağlık durumu ile ilgilidir. Kendinize ilk sormanız gereken soru kafesinde kalsiyum ihtiyacını karşılayabileceği mürekkep balığı kemiği veya alçıdan gaga taşı var mıdır ? Eğer bunda sorun yoksa kuşun poposunu kontrol edebilirsiniz. Bazen dişi muhabbet kuşları üreme sistemlerindeki kist benzeri yapılar sebebiyle yumurtlayamıyorlar. Eğer poposunda anormal bir şişlik varsa ve yumurtlamıyorsa veterinere gitmenizde fayda var. Yumurta tıkanması durumuna kuluçka sırasında karşılaşılan problemler bölümünde değinilmiştir. Eğer dişi muhabbet kuşunuz 3-4 haftadır yuvalıkta duruyor ve hala yumurtlamıyorsa yuvalığı çıkarmanızda fayda vardır.Muhabbet Kuşu Üretimi


4. Dişi muhabbet kuşunun yuvalığa girmemesi: Dişi muhabbet kuşu bazen kafese takılan yuvalığa hiç ilgi göstermez. Bunun sebebi dişinin üreme için kendini hazır hissetmemesi veya rahatsız olduğu bir şey olabilir.

5. Eşlerden birinin yumurtaları kırması, yuvadan atması veya yemesi: Bu üç durumun da farklı sebepleri olabilir. Örneğin kalsiyum ihtiyacını karşılayamayan (kuşun kafesinde mürekkep balığı kemiği yoksa) dişi muhabbet kuşu yumurtladığı gibi kendi yumurtalarını yiyebilir. Dişi muhabbet kuşu yumurtanın boş olduğunu anlarsa yuvalıktan atabilir. Bazı dişi muhabbet kuşları aşırı derecede hashas olurlar ve rahatsız edildiklerinde yumurtalarını kırabilirler. Dişi muhabbet kuşları yumurtadan yavru çıkmayacağını anladıkları zaman veya kıskançlık sebebiyle yumurtalarını kırabilir/yiyebilirler. Bir tanıdığımın başına gelen bir olayı anlatmak istiyorum. Sürekli yumurtlayıp sorunsuz bir şekilde yavru büyüten bir çift muhabbet kuşunun yanına kuşların sahibi başka bir kafeste bir çift muhabbet kuşu daha getiriyor. Ertesi gün eski çiftinin kuluçkada olan dişisinin yuvalığa hiç girmediğini farkediyor ve yuvalığın kapağını açtığında 6-7 tane yumurtanın hepsinin yokoldugunu görüyor. Yavruların yumurtadan çıkmasına bir kaç gün kala dişinin tüm yumurtaları yediği ortaya çıkıyor. Bu örnekte de görülebileceği gibi kuluçkadaki muhabbet kuşları bize önemsiz gibi görünen şeylerden rahatsız olup yumurtalarına zarar verebiliyorlar.
Muhabbet Kuşu Üretimi

6. Boş/dollenmemiş yumurtalar: Dişi ve erkek muhabbet kuslarınızın çiftleştiklerini gördüğünüz ve dişi de yumurtaların üstünde durduğu halde günü geldiğinde yumurtalardan yavru çıkmayabilir. Yumurtalari kırıp içine baktığınızda sadece kurumuş yumurta sarısı görüyorsanız bu durumda eşlerden birinin üreme konusunda problemli olduğunu düşünebilirsiniz. Örnegin çok yaşlı bir erkek muhabbet kuşuna sahipseniz her kuluçkada yumurtaların bir çoğunun veya tamamının döllenmemiş olması olağan bir durumdur. Üst üste bir kaç kuluçka sonunda hala boş yumurtalar varsa eş degiştirme yoluna gidebilirsiniz.Muhabbet Kuşu Üretimi


7. Kabuksuz ve garip şekilli yumurtalar: Kabuksuz ve garip şekilli yumurtalar büyük ihtimalle dişi muhabbet kuşunun bünyesi veya bakım koşuları ile ilgilidir. Geçirdiği bir rahatsızlık, vücuttaki mineral eksikliği gibi sebepler de kabuksuz ve anormal şekilli yumurtaların ortaya çıkmasına sebep olabilir. Dişi muhabbet kuşu normalden daha uzun ve ince yumurtalar yumurtlayabilir ve bu yumurtalardan sorunsuz bir şekilde yavru çıkabilir. Genelde bu tür yumurtalar kötü beslenen kuşlarda görülür.


C. Kuluçka Sırasında Karşılaşılan Problemler

1. Eşlerden birinin yavrulara zarar vermesi: Bu durum için çesitli örnekler vermek mümkündür. Dişi tekrar yumurtlamak isterse yavrulardan genellikle en küçük olanına zarar verebilir. Dişi muhabbet kuşu, diğer yavrular zaten büyümüş ve yuvadan atlamak üzere oldukları için en küçük yavruya zarar verir. Erkek muhabbet kuşu da yavruları kıskanıp dişinin kendisiyle ilgilenmesine isterse yavrulara zarar verebilir. Ayrıca dişi muhabbet kuşlarının stres sebebiyle yavrulara zarar vermesi sözkonusudur. Örneğin kuluçka süresince ve yavruların yumurtadan çıktığı andan itibaren iyi beslenemeyen bir dişi stres olup yavruların kafasını gagalayabilir veya tüylerini yolabilir. Bu durumda eslerden hangisinin yavrulara zarar verdigini bulup onu ayirmak gerekir, kafeste yavrularla tek kalan anne veya babanin da yavrulari beslediginden emin olmaniz gerekir. Yavrularla yalniz kalan muhabbet kusu cok buyuk olasilikla yavrulari besler ve buyutur. Zaman zaman ayirdiginiz kusu kafese geri koyup bir sure izleyebilirsiniz. Yavrulara hala zarar veriyorsa yine ayirmaniz gerekir.Muhabbet Kuşu Üretimi


2. Eşlerden birinin ölmesi: Yavrular yumurtadan çıktıktan sonra eşlerden biri ölürse yavruların yaşama olasılığı da azalır. Eger yavru sayisi fazlaysa bu durum yalniz kalan muhabbet kusu icin fazlasiyla yipratici olur. Bu durumda yavrularin yasama sansini arttirmak icin yapilmasi gereken en dogru sey kuluckada olan yavrulu baska ciftleriniz varsa yavrulari onlarin altina koymaktir. Boyle bir imkaniniz yoksa ve yalniz kalan muhabbet kusu yavrulara bakmaya devem ediyorsa sorun biraz olsun asilir. Bu asamada siz de zaman zaman yavrulari siringa yardimi ile elle besleyebilir ve yalniz kalan muhabbet kusuna yardimci olabilirsiniz. Eslerden biri oldugunde kalan muhabbet kusu yavrulara bakmayi tamamen reddebilir. Bu durumda yavrulari baska ciftlerin altina koyma sansiniz yoksa sizin insan ustu bir caba gostermeniz gerekir. Yavrular cok kucukse beslenmeleri ve sicak tutulmalari cok zor oldugu icin yavrulari yasatmak neredeyse imkansizdir. Yavrularin elle beslenmesi ile ilgili ayrintili bir yazi kutuphane yeralmaktadir.Muhabbet Kuşu Üretimi


3. Yavruların ezilerek veya başka sebeplerle ölmesi: Yavrular yumurtadan ciktiktan sonra cesitli sebepler olebilir. Ornegin ilk defa kuluckaya yatan 1 yasindaki genc disi bir muhabbet kusu cok acemi oldugu icin yumurtadan cikan yavrularin uzerine basarak yavrularin ezilmelerine ve olmelerine sebep olabilir.

4. Yumurta tıkanması, kuluçka sırasında eşlerden birinin hastalanması, tüye girmesi: Bu tur durumlarda kulucka sonlandirilmali ve yuvalik sokulmelidir. Yumurta tikanmasi ile ilgili ayrintili bir yazi kutuphane hastaliklar kategorisinde yer almaktadir.

5. Yavruların yeterince beslenememesi: Ozellikle yavrulardan en kucugu kardesleri ile kiyaslandiginda gelisimini daha gec tamamlar. Buyuk olan yavrular anneleri tarafindan daha fazla beslenirler.Yavrularin elle beslenmesi ile ilgili ayrintili bir yazi kutuphane yeralmaktadir.Muhabbet Kuşu Üretimi


6. Dişinin yavrular yuvalığı terketmeden tekrar yumurtlaması veya eşlerin tekrar çiftleşmeye başlaması:
Muhabbet kuslari bazen yuvaliktaki yavrular henuz buyumeden ve yuvaliktan atlamadan tekrar ciftlesmeye baslayabilir ve disi yumurtlayabilir. Bu durumda ciftler yuvaliktaki yavrularina bakmaya devam ederler. Yuvaliktaki yumurtalari toplayip erkek ve disinin yavrularla daha fazla ilgilenmelerini saglayabilir veya hic karismayabilirsiniz.Muhabbet Kuşu Üretimi


7. Yavruların yuvalıktan erken atlamaları veya atılmaları: Yavrularin yuvaliktan atlamalari 4-5 haftalik olduklari doneme denk gelir. Bazen 3 haftalik yavrularin da yuvaliktan atladiklari veya anne-babalari tarafindan atildiklari olur. Bu durumda yapilacak en dogru davranis yavruyu yuvaliga geri koymaktir. Esler yavruyu tekrar tekrar yuvaliktan atmaya devam ediyor ve yavruya zarar da veriyorlarsa yavruyu baska bir kafese almak gerekebilir. Bu durumda yavrunun yem yediginden emin olunmali yemiyorsa da tekrar anne-babasi ile ayni kafese konmalidir.

8. Kuluçka sırasında eşlerin kavga etmesi: Bazen kuluçka sırasında eşler birbirleriyle şiddetli biçimde kavga edebilirler. Örneğin erkek muhabbet kuşu tekrar çiftleşmek ister fakat dişi yavrularla ilgilenmeyi seçerse dişi ve erkek birbiriyle kavga edebilir. Erkek muhabbet kuşları bazen eşlerinin yuvalıktan çıkmasından rahatsız olup onları yuvalığın içine girmeleri için zorlayabilirler.

9. Kuluçka sırasında yuvalığın bitlenmesi: Bu durumda yapılacak en doğru şey yuvalığı değiştirmektir. Evcil hayvan mağazalarında satılan spreyleri yavrularda kesinlikle kullanmamalısınız.
Muhabbet Kuşu Üretimi

10. Yavruların yumurtadan zamanında çıkmaması: Bu durumun sebebi embriyonun yumurta içindeki gelişimini çeşitli nedenlerle tamamlayamaması, yumurta kabuğunu kıramaması ve yumurta içinde ölmesi olabilir. Örneğin çok fazla yumurtası olan bir dişi muhabbet kuşu tüm yumurtaları eşit derecede ısıtamayabilir. Yazın aşırı sıcak havalarda yavrular yumurtaların içinde kolayca ölebilir. Özellikle yazın yuvalığın içindeki yumurtaların üzerine çok az miktarda spreyle su sıkılabilir.

11. Disi muhabbet kusunun yumurtalarin uzerinden kalkmasi: Disi muhabbet kusu yumurtalar bos ise veya ortamdaki bir seyden rahatsiz olursa yumurtalarin uzerinden kalkabilir. 1-2 saatten fazla yumurtalarin uzerinde yatmayi birakirsa yumurtalar sogur ve icindeki embriyolar olur.

D. Yavrular Yuvalıktan Atladıktan Sonra Karşılaşılan Problemler

1. Yavruların yuvalıktan atladıktan sonra yem kırmayı öğrenememeleri: Yavrulardan bazıları yuvalıktan atladıkları halde yaşıtları gibi yem kırmayı öğrenemeyebilir. Bu durum insanlar açısından çok can sıkıcı ve üzüntü verici şekilde sonuçlanabilir. Bu şekilde ölen yavrular genellikle anne - babalarından erken ayrılan ve yem yedi sanılıp evcil hayvan mağazalarında satışa sunulan 4-5 haftalık yavrulardır. Örneğin evcil hayvan mağazasından farkında olmadan bu durumdaki bir yavruyu satın almış olabilirsiniz ve yavrunun yem kıramağını farkedersiniz, yavruyu anne babasına geri götürme şansınız yoktur. Bu durumda yavruyu elle beslemek gerekir fakat yavru buna rağmen yem kırmayı öğrenemeyebilir, günden güne eriyerek zayıflar ve ölebilir. Yavruların anne babalarından ayrılmadan önce yem kırmayı öğrenip öğrenmediklerinden mutlaka emin olunmalıdır. Bunun için anne babasından ayrılan yavruların kursakları gün içinde düzenli olarak kontrol edilmelidir. Yavru yem kırmayı başaramıyor ve kursağı boşsa yuvalığın içine veya kafese geri konmalıdırlar. Eğer aceleniz yoksa ve anne-babaları yavrulardan rahatsız olmuyor, onlara zarar vermiyorsa yavrular 2-3 aylık olana kadar onları anne-babaları ile beraber tutabilirsiniz. Bu sayede yavruların herşeyi daha hızlı öğrenirler. Yavruların elle beslenmesi konusunda kütüphanede ayrıntılı bir yazı mevcuttur.
Muhabbet Kuşu Üretimi

2. Yavrularda çarpık bacaklar: Eğer yavrularda bacaklar yanlara doğru açılıyor ve yavru ayaklarını karnında toplayamıyorsa çarpık bacaklılık söz konusudur. Bu durumda yavrunun ayaklarını bir araya getirmek için sünger veya bir bez parçası kullanılabilir. Ne kadar erken müdahale edilirse yavrunun ayaklarındaki problemin düzelmesi şansı o kadar fazladır. Bu konuyla ilgili kütüphanede hastalıklar kategorisinde ayrıntılı bir yazı mevcuttur.

3. French molt hastalığı: Bu hastalığa yakalan yavrularda kanat ve kuyruk tüyleri düşer. Kuş büyük ihtimalle hayatının sonuna kadar hiç uçamaz. Ender olarak dökülen kanat tüylerinin kalıcı olarak çıktığı görülür. Hastalığın sebebi bilinmemektedir. Bu çiftinizden mümkünse bir daha yavru almamak en doğrusudur. Özürlü yavruların dünyaya gelmesini hiç birimiz istemeyiz. Bu konuyla ilgili kütüphanede hastalıklar kategorisinde ayrıntılı bir yazı mevcuttur.

4. Kuşlar neden sürekli yumurtlar? Dişi muhabbet kuşumuz 4 yaşında ve son iki yıldır sürekli olarak yumurtluyor. Şu ana kadar yumurtalardan hiç yavru çıkmadı. Bu şekilde yumurtlamaya devam etmesi bir sorun oluşturur mu? Yumurtlamasını durdurmak mümkün mü?Sürekli ve fazla sayıda yumurta yapma özellikle papağan türlerinde ve muhabbet kuşlarında karşılaştığımız bir durum. Bir yumurtlama döneminde 2-6 adet yumurtadan daha fazla yumurtlama ya da yıl içinde toplam yumurtlama sayısının artması aşırı yumurtlama olarak adlandırılır. Dişi muhabbet kuşları kafeste erkek kuş olmadan da yumurtlayabilir.
Kafes kuşlarında aşırı (veya sürekli) yumurtlamanın genel sebeplerini şöyle sıralayabiliriz: Hormonal bozukluklar, bazı hastalıklar, yetersiz beslenme, büyüme döneminden itibaren sahibi tarafından elde büyütülmesi ve beslenmesi.
Muhabbet Kuşu Üretimi

Aşırı veya sürekli yumurtlama problemi birçok sağlık problemini de beraberinde getirebilir. Bu problemlerin çoğu yumurta üretiminden dolayı artan kalsiyum ve protein ihtiyacına bağlı olarak şekillenir. Yumurta tıkanması, yumuşak kabuklu yumurta yapılması, osteoporozis (kemik erimesi) ve buna bağlı patolojik kırıklar, kilo kaybı, tüy ve deri problemleri ve diğer beslenme hastalıkları bunların içinde ilk akla gelenlerdir. Bu sağlık sorununun çözülmesi için çok değişik tedavi seçenekleri bulunmaktadır.

Kafesin yerinin değiştirilmesi, kuşun gün ışığından yararlandığı sürenin 8-10 saatin üstüne çıkarılmaması, erkek kuş varsa dişiden ayrılması ve birbirlerini duymayacakları odalara alınması, kafesteki ayna gibi yumurtlamayı stimüle edecek aksesuvarların çıkarılması, kuluçka yeri yoksa ilave edilmesi ya da varsa çıkarılması veya yerinin değiştirilmesi, yalancı plastik yumurta konması gibi değişiklikler yumurtlama problemini ortadan kaldırabilir. Beslenme hatalarının düzeltilmesi, vitamin, mineral ve protein eksikliklerinin tespit edilip giderilmesi, protein kaynaklarının değiştirilmesi, veteriner hekiminiz gerekli görüyorsa hormon tedavileri yapılması sürekli yumurtlama sorununu çözmek için yardımcı olacaktır. Bunların dışında cerrahi yöntemle üreme organlarının alınarak kuşun kısırlaştırılması radikal bir çözüm olarak düşünülebilir. Ancak kuşların hem genel yapılarının hem de üreme organlarının hassasiyeti nedeniyle bu ameliyatlar çok riskli kabul edilmektedir.

Veteriner Hekim Talat GÜLBAY - http://hurarsiv.hurriyet.com.tr/goster/haber.aspx?id=220128&yazarid=90

E. Üretimin Püf Noktaları

Yuvalık Kontrolü: Kuluçkadaki çiftler, özellikle dişi muhabbet kuşu mümkün olduğunca az rahatsız edilmelidir. Yumurta ve yavru kontrolu yapılırken yuvalığın kapağı bir anda açılmamalıdır.
Yuvalık kontrolunün günde en az iki defa yapılmasında fayda vardır. Bu kontrolller anne veya babanın zarar verdiği yavruları daha erken farketmenizi sağlar, yavruların daha fazla zarar görmesini engelleyebilirsiniz. Yumurtayı kırmış fakat yumurtadan çıkamamış civcivlerin yumurtadan çıkmasını sağlayabilirsiniz. Günü geldiği halde yumurtadan çıkmamış yavruları kurtarmanın yolu ise yumurtalara numara vermek ve zamanında çatlamayan yumurtaları özenli bir şekilde açmaktır.

Üretim ortamı ve malzemeler: Üretim ortamı temiz, sessiz ve güneş alan bir ortam almalıdır. Bazı üreticiler zifiri karanlık ortamlarda sadece florasan lamba kullanarak üretim yapmakta, kuşlar belki de ömürleri boyunca güneş ışığından mahrum kalmaktadır ki bu da çok yanlıştır. Üretimde kullanılan malzemeler her çift için farklı olmalıdır. Örneğin her çiftin yem, mama kapları, suluğu ayrı olmalıdır. Bu sayede üretimhande ortaya çıkabilecek bir salgın hastalı daha kolay farkedebilir ve önleminizi alabilirsiniz. Verimli üretim yapabilmek için çiftlerinize en iyi imkanları sağlamalısınız, üretimdeki muhabbet kuşlarının uçma imkanları olmadığı için üretimde kullanılan gözler mümkün olduğunca büyük olmalıdır. Yuvalıklar da yavruların anne tarafından ezilmemesi için veya birbirini ezmemeleri için yeterince büyük olmalıdır.
Muhabbet Kuşu Üretimi

Yuvalık ne zaman takılmalıdır ? Muhabbet kuşları 8-12 aylık arasında erişkin olurlar, dişilerin erişkinliğe ulaşması erkek muhabbet kuşlarından daha uzun sürer. 6 aylık bir çift muhabbet kuşunun kafesine yuvalık takmak doğru degildir. 9 aylık olduklarında çiftlerinizin kafesine yuvalık takabilirsiniz. Dişinin yuvalığa ilgi duyması ve yumurtlaması 2-3 ay sürebilir. Damızlık muhabbet kuşlarını satın aldığınızda ortama alışmaları için onlara en azından 1-2 ay süre tanımalısınız. Bir çok kişi sabırsız davranıp satın aldığı damızlık muhabbet kuşlarını eve getirdiği gibi kafeslerine yuvalık takmaktadır. Kuşları satın alan kişi, kuşların geldiği ortamı, yorgun olup olmadıklarını, yaşlarını bilmediği için kafese hemen yuvalık asmak doğru degildir.

Eş seçimi veya tanıştırma nasıl yapılmalıdır ? Genelde evde tek muhabbet kuşu besleyen insanlar evcil hayvan mağazalarından satın aldıkları 2. bir kuşu eve getirdiklerin kuşların hemen eş olacaklarını zannederler. Durum hiç de sanıldığı gibi degildir. Örneğin uzun yıllar tek bakılan muhabbet kuşları yıllarca kendi türünden bir canlı görmedikleri ve insanlar ile arkadaşlık etmeyi seçtikleri için eve yeni gelen kuşa hiç ilgi göstermezler hatta kıskanıp ona zarar vermeye de kalkışabilirler. Bu yüzden 1 yaşını doldurmadan tek beslediğiniz kuşunuza eş almanızı tavsiye ederiz. Eğer çift olarak kuş satın alıyorsanız ve yavru alma hevesiniz varsa kuşları satın alacağınız yerde bir müddet kuşları izleyip, birbiriyle anlaşan, birbirini kaşıyan veya besleyen bir çift muhabbet kuşunu seçmelisiniz. Tek olarak baktığınız bir muhabbet kuşuna eş almak istediğinizde yapılacak en doğru davranış ona eşini kendisinin seçme fırsatını tanımanızdır. Örneğin kuşunuzu evcil hayvan mağazasında bir çok arkadaşının bulunduğu bir kafese koyup bir süre izlersiniz. Anlaştığı bir muhabbet kuşu varsa onu satın alırsınız. Dişi muhabbet kuşları daha zor eş seçtikleri için salmadaki erkek sayısının dişi sayısından daha fazla olmasında yarar vardır. Eğer kuşunuzun eşini seçme şansı yok ve siz ona eş aldıysanız onları bir araya getirdiğinizde anlaşabilmeleri için onlara zaman tanımalısınız. Örneğin 2. kuşunuzu satın aldığınızda onları bir süre ayrı kafeslerde tutup daha sonra bir araya getirmek, tanıştırma için sıkça kullanılan bir yöntemdir.

Üretim için çift seçimi: Muhabbet kuşu üretmeye karar veren insanlar genelde evcil hayvan mağazalarından yaşını ve geçmişini bilmedikleri damızlık muhabbet kuşları satın alırlar. Yavru alma hevesi olan herkese tavsiyemiz yavru muhabbet kuslari alip bunlari buyutmesidir, yani yaklaşık 1 senelik bir bekleme suresi vardır. Damızlık muhabbet kuslarini satin aldiginizda bu kuslarin gecmisini, yaşlarını bilmediginiz icin onlara ne kadar iyi bakarsaniz bakin yavru alamayabilirsiniz. Ornegin disi yumurtlasa bile yumurtlarina kiran bir kus olabilir veya erkek disi kuslara hic ilgi gostermeyen çok yaşlı bir kus olabilir.

Eş alırken nelere dikkat edilmelidir ? Tek baktığınız muhabbet kuşunuza eş alırken mümkün olduğunca onun yaşına yakın bir muhabbet kuşu almanızada fayda vardır. Örneğin 2 yaşındaki bir muhabbet kuşuna 2-3 aylık bir yavruyu eş olarak almak doğru degildir. 2 yaşındaki kuş çiftleşmeye fazlasıyla istekli ise davranışları yavru için fazlasıyla rahatsız edici olabilir. 1 yaşındaki bir muhabbet kuşuna mümkünse 6 aylıktan daha büyük bir eş alınmalıdır. 3-4 yaşındaki bir muhabbet kuşuna ise en azından 1 yaşında bir eş alınması daha uygundur.
Muhabbet Kuşu Üretimi

Muhabbet kuşlarından kaç yaşına kadar yavru alınabilir ? Dişi muhabbet kuşlarından 3-4 erkek muhabbet kuşlarından 6 yaşına kadar yavru alınabilir. İlerleyen yaşına rağmen hala çiftlerinizden yavru almaya çalışırsanız onların sağlığını tehlikeye atan durumlar söz konusu olabilir. Örneğin yumurta tıkanması yaşlı kuşlarda daha fazla görülür ve dişi muhabbet kuşunuzun ölümüne sebep olabilir. İlerleyen yaşlarda yavru bakımı çiftler için daha stresli ve yıpratıcıdır.

Kızıştırma: Çiftleşme ve üreme belirtileri göstermeyen kuşları daha istekli hale getirmek için çeşitli yöntemler denemek mümkündür. Uygulanabilecek yöntemler bazı çiftlerde işe yarayabilir, bazılarında işe yaramaz. Örneğin yem karışımına nijer gibi kızıştırıcı tohumlar ekleyebilirsiniz. Çiftlerinize çok az miktarda bal verebilirsiniz. Salmalarda dinlendirme yoluna gidebilirsiniz. Kuşların anlaştıkları halde çiftleşmemesinin sebebi %90 sahibinin onlara uyguladığı bakım ile ilgilidir. Bakım koşullarınızı yeniden gözden geçirmeniz gerekir.

Üretime hazırlama: Üreticiler kuşlarını üretime hazırlarken onları salmalarda tutarlar, salmalarda barınan muhabbet kuşlarının uçma imkanları vardır. Uçma imkanına sahip olan kuşlar da kafeste bakılanlara göre fiziksel anlamda üretime çok daha hazır olurlar. Salmalarda daha geniş hareket alanı olduğu için vücutlarında yağlanma daha az olur. Üretime hazırlanan kuşlara daha az yağlı bir yem karışımı verilmesi daha uygundur. Örneğin salmalardaki kuşlarda yemdeki aspur (darıya oranla daha yağlı bir tohumdur) oranı %20 üretimdekilerde %35 olabilir. Üretimdeki çiftler yavru büyüttükleri için hergün mama verilmesi gerekmektedir. Salmalarda üretime hazırlanan kuşlara çok daha seyrek olarak mama verilmelidir. Örneğin haftada 1-2 defa.

Dişi ve erkek muhabbet kuşu üreme isteğini nasıl belli eder ? Dişi muhabbet kuşları yumurtlayacakları zaman normalden daha fazla kalsiyum tüketirler. Eğer kafese asılı bir yuvalık varsa dişi muhabbet kuşu zamanının çoğunu yuvalıkta geçirir. Bu sırada yuvalığın içinde kemirme sesleri duyabilirsiniz. Dişi muhabbet kuşu yuvalık zeminini içgüdüsel olarak kemirir. Erkek muhabbet kuşları çiftleşmek istediklerinde eşlerine sürekli kur yaparlar, erkek ayağını dişinin sırtına koymaya çalışır.
Muhabbet Kuşu Üretimi

Yavrunun gelişimi ve bağımsızlığını kazanması: Yavrular genelde 4-5 haftalıken yuvalıktan atlamaya başlarlar veya erkek/dişi muhabbet kuşu tarafından yuvalıktan atılırlar. Üreticiler genelde yuvalıktan atlayan yavruları hemen ayırırlar, yavru yem yemeyi biliyorsa onu ayrı tutmaya devam ederler, yavru yem yemeyi bilmiyorsa onu tekrar yuvalığa geri koyarlar.

Bir çift kaç yavru bakmalıdır ? Bir çift muhabbet kuşu her kuluçkada ortalama 4-6 arası yavruya fazla zorlanmadan bakabilir. Tavsiye edilebilecek sayı ise bir çifte en fazla 5 yavru baktırmaktır. Çiftler 2 aylık aralarla üst üste kuluçkaya yattıkları için her kuluçkada 6-7 yavru bakmak onlar için fazlasıyla yıpratıcı olur. Bu yüzden eğer çiftiniz birden fazlaysa fazla olan yumurtaları veya yavruları daha az sayıda yavru büyüten çiftlerinde altına koymak iyi bir yöntemdir.

Bir dişi senede kaç defa kuluçkaya yatabilir ? Bu sorunun cevabı aynı zamanda muhabbet kuşlarınızın yaşıyla da ilgilidir. Muhabbet kuşları eğer yuvalıkları çıkarılmassa bütün bir sene boyunca yavrulayabilirler. Bu kesinlikle yapılmamalıdır çünkü yuvalık çıkarılmassa zaman ilerledikçe sorunlar başgöstermeye başlar. Eşler hiç durmadan üst üste kuluçka yaptıkları için aşırı derecede zayıflar ve ölebilirler. Yorgun düştükleri için yavrulara olması gerektiği gibi bakamazlar. Yumurtadan çıkan yavrulardan bir kısmı ölür. Genç 2-3 yaşlarında bir çift muhabbet kuşu bir senede hiç zorlanmadan 3-4 defa kuluçkaya yatabilirler. İdeal olan ise çiftlerinizden senede ortalama 2-3 defa yavru almaktır. Üreticiler için bu sayı 4-5 olabiliyor. Unutulmaması gereken nokta çiftlerin kuluçkalardan sonra dinlendirilmesidir. Örneğin 8 aylık zaman diliminde üst üste 4 defa yavru alınan bir çift muhabbet kuşu en azından 4-5 ay salmalarda dinlendirilmelidir. Kuşların yaşı ilerledikçe kuluçka sayıları azalır, kuluçka sırasında çıkan problemler de artar.
Yavrular birbirini besleyebilir

Üretim süresince bakım ve beslenme: Üretimdeki çiftler ve yavruları için kuluçka süresince her gün mama yapılması gerekir. Mamalar belirli saatlerde verilmeli ve belirli bir süre sonunda toplanmalıdır. Dişi muhabbet kuşları bu dönemde yumurtlarken kaybettikleri kalsiyumu karşılamak için yavrular yumurtadan çıktıktan sonra yumurta kabuklarını yerler. Ayrıca hergün verdiğiniz yumurta mamasına haşladığınız yumurtanın kabuklarını toz haline getirip ekleyebilirsiniz. Kuşların kalsiyum ihtiyacını karşılaması için kafeslerinde her zaman mürekkep balığı kemiği veya alçıdan yapılmış gaga taşları bulunmalıdır.
Muhabbet Kuşu Üretimi

Üretim aşamalarında yuvalığın ve kafesin temizliği: Kuluçka sırasında ve yavrular yumurtadan çıktıktan sonra çekinmeden kafes temizliğini herzamanki gibi yapabilirsiniz. Üretim aşamalarında genelde akıllarda soru işareti yaratan konu yuvalığın temizliğidir. Üreticiler genelde yuvalığın içinde kullandıkları talaşı her kuluçkada değiştirirler. Yavruların tamamının yuvalıktan atlama süreleri olan yaklaşık 2 aylık süre zarfında yuvalığın içinde kullanılan talaşı hiç değiştirmezler. Çiftleriniz sizden ürkmüyorsa ve yavruları elinize almanızı yadırgamıyorlarsa 2 aylık süreçte 2-3 defa yuvalığın içindeki talaşı değiştirebilirsiniz. Eğer yuvalığın içinde talaş veya benzeri bir malzeme kullanmassanız, yavruların ve dişi muhabbet kuşunun dışkısı yuvalığın içinin balçık gibi olmasına ve kokmasına sebep olur. Dışkılar yavruların ayaklarında kuruyabilir. Bu durumda yavruların ayaklarını ılık suda bekleterek kuruyan bu dışkıları kolayca temizleyebilirsiniz. Yuvalığın içinde talaş kullanılırsa yavruların kendi dışkıları talaşla birleşerek kurur ve yavruların ayaklarının pislenmesi engellenir.
Muhabbet Kuşu Üretimi

Dişinin yumurtlayacağını nasıl anlarız ? Dişi muhabbet kuşu yuvalıkta daha fazla vakit geçirir, seyrek olarak, özellikle çiftleşmek ve dışkılamak için yuvalıktan çıkar. Dışkısının miktarı da normalda kat kat fazla olur. Yuvalığın zeminini kemirir. Normalde daha fazla mürekkep balığı kemiği tüketir.

Farklı türdeki/boyuttaki muhabbet kuşları eş olur mu ? Eş olabilirler. Boyut olarak aralarında farklılık olursa çiftleşme aşamasında sorunlar olabilir. Muhabbet Kuşu Üretimi

5 yorum:

  1. bilgileriniz gerçekten çok doğru ve güzel. teşekkürler.
    muhabbet kuşu

    YanıtlaSil
  2. bi kuşumu dişi diye aldım ceresi pembe fakat üremeye hazır bir başka dişiyle çiftleşmeye meyilli. sürekli aynı kuşla takılıyor ve o kuşun üzerine çıkmaya çalışıyor. hatta orjinal dişi olan yumurtladı bile fakat yumurtaları her defasında boş çıktı. şimdi bu kuş dişimi erkekmi anlamadım. davranışları erkek gibi ama ceresi ve yumurtaların boş çıkması beni dişi olduğuna itiyor. karar veremedim yardımcı olurmusunuz

    YanıtlaSil
  3. benım kusların 2 sıde 2 yashnda erkek ayaghhnh dısıye athyo ama dısı kızıyor naptıysam yauru alamıyorum neden acama tesekkurler

    YanıtlaSil
  4. ben kuşlarımı çift olarak aldım ama çif tuttularmı anlıyamıyorum çünkü bi kavga ediolar bi öpüşüyolar birbirilerini kaşıolar hepte kız olan erkeğe saldırıyo kızın gagası mavi beyaz dı şimdi kahverengileşti erkeğinkide lacivert mor gibi ama bi türlü yavrulamadılar önceden kızıştırıcılı yemde veriodum ama artık normal yeme geçtim yuvalığıda var içinede giriolar ama yavrulamadılar nerdeyse 6 ay oldu

    YanıtlaSil
  5. Benim yavru kuslarim yavrulukta iken yavrulugu değiştirdim duan dişi kuş ve erkek kuş yavruluga girmiyor yapabilecegim birsey varmk veya yuvaliga girerlermi

    YanıtlaSil